Nachtelijke spierkrampen doen zich vaak ’s nachts (de term zegt het al) tijdens de slaap voor in de vorm van spiersamentrekkingen in de benen die een aantal seconden of minuten kunnen aanhouden. Meestal zijn het kuitkrampen waarbij de spier samentrekt en er scherpe pijnen optreden. In de spier zelf is vaak een harde zwelling te voelen. Bij nachtelijke spierkrampen is pijn het belangrijkste verschijnsel. Hierin verschillen ze van restless legs (RLS) en slaapschokken (PLMD), die over het algemeen niet met pijn gepaard gaan. De laatste twee aandoeningen zijn ook niet geschikt voor zelfmedicatie.

Oorzaak nachtelijke spierkramp
Er zijn twee theorieën over het ontstaan van nachtelijke spierkrampen. Beide zoeken de oorzaak niet in de spier zelf, maar in de aansturing ervan door de zenuwen.

• Volgens de ene theorie zouden de zenuwuiteinden die de spier aansturen, overgevoelig zijn. De zenuwuiteinden sporen de spieren aan zich samen te trekken zonder dat er door de hersenen opdracht voor is gegeven.
• Volgens de andere theorie ligt de oorzaak niet in de zenuwuiteinden maar in het ruggenmerg. Het ruggenmerg is een belangrijk schakelstation voor de overdracht van het signaal (een opdracht) van de hersenen naar de spieren. Dat signaal raakt verstoord waardoor de spier onbedoeld samentrekt. Dus weer zonder dat de hersenen daartoe opdracht hebben gegeven.

Bekende veroorzakers van nachtelijke spierkrampen zijn onder andere op de tenen of op hoge hakken lopen. Ook extreem spiergebruik door bijvoorbeeld sporten is een oorzaak, maar ook neurologische afwijkingen of gebruik van medicatie kunnen nachtelijke spierkrampen uitlokken. Daarnaast kunnen spierkrampen voorkomen bij bepaalde vormen van diabetes (suikerziekte), en in de tweede helft van de zwangerschap. Spierkrampen zijn in dit verband ook niet geschikt voor zelfmedicatie.

Vrouwen meer last dan mannen
Maar liefst 41% van de Nederlanders heeft wel eens last van nachtelijke spierkramp, 3% van de Nederlanders heeft hier zelfs wekelijks last van. Over het algemeen hebben vrouwen meer last dan mannen. Het lijkt erop dat met het ouder worden, nachtelijke spierkrampen vaker voorkomen: voor ongeveer 30% - 50% van de ouderen is nachtelijke spierkramp een bekend verschijnsel.

Behandeling nachtelijke spierkramp

• Wrijven, masseren, een warm bad of ijs kunnen tijdens de kramp verlichting bieden. Bij veel last van nachtelijke spierkrampen kan een middel met hydrokinine als werkzame stof een oplossing
• Voor meer informatie over nachtelijke spierkrampen en de behandeling daarvan verwijzen wij u naar uw apotheek, drogist of (huis)arts.
• Voor de behandeling van nachtelijke spierkramp kunt u Inhibin gebruiken.
• Ook op de website NachtelijkeSpierkramp.nl kunt u meer informatie lezen.